Bir şey için sabretmek ve beklemek,beklenen şeyi herzaman değerli kılar.Geç kavuştuğunuz herşey değerli ve önemlidir bence.Çünkü uğrunda verilen emek ve sabır , o şey neyse onun hayatınızdaki önemini arttırır.Yemek yaparken de böyledir, bu kural değişmez.Hemen örnek vereyim;mantı,yaprak sarma mesela.Yapım aşamaları sabır gerektirir,emek gerektirir ama o ölçüde de o yemeğin değerini ve itibarını artırır yanılıyormuyum?
Güveçte yemek pişirmek de sabır gerektiren bir iştir.İster fırında ister ocakta kısık ateşte uzun sürede pişirmek gerekir.Çünkü toprak kap önce ısıyla kendini sonrada içindeki malzemeyi ısıtır.Hatta ateşten ya da fırından çıkardıktan sonra kendisi soğuyana kadar da pişirmeye devam eder.O nedenle sıcak kabı asla soğuk bir yüzeye koymamanız gerekir aksi takdirde kabınız çatlayabilir.
Toprak kaplar sıkça kullanılmasa da ,mutlaka her evde vardır.Eskilerin daha çok rağbet ettiği bu kaplar içleri sırlı ve sırsız olarak iki şekilde özel bir kil hamuru ile yapılır.Killi hamur yumuşakken kolay şekil verilip,kurutulduktan sonra ısıya maruz kaldığında şeklini bozmadığından tercih edilir.İçlerinin sırlanmasının nedeni de içine konulan sıvıların gözeneklerden kaçıp kaybolmaması içindir.Çünkü sırlanmadığı takdirde topraktaki gözeneklerden sıvı çıkışı mutlaka olur.Fakat bana göre sırsız olanları gerçek toprak kaptır.
İlk kullanımdan önce mutlaka içlerinin iyice yağlanıp ,o şekilde ısıtılması gerekir. Bu ,kabın gözeneklerinin ,o yağ ile dolup,sıvı çıkışını en aza indirmek içindir.Benim bir önceki güvecim için uyguladığım yöntem bana en yakın lahmacun fırınına götürüp ,kabın içini kuyruk yağı ile iyice yağlayıp o şekilde fırınlamalarını rica etmekti.Uzun zaman bizim eve hizmet etti ancak yukarıda yazdığım gibi sıcak güveci soğuk zemine dikkatsizce koymam sonucu aramızdan ayrıldı.:( Bu yakışıklı güveç de Güler Beypazarı’na giderse yazımda anlattığım gibi evimizin yeni konuğu oldu.Bir diğer dikkat edilmesi gereken konuda bu kaplarla işiniz bittiğinde deterjanla yıkamamanız.Çünkü deterjan ,gözenekleri kapatmak için yaptığınız o yağlama işlemini sıfırlıyor.Sıcak suyla yıkamak ve içini iyice kurutmak kafi.
Eskiler bu toprak kapları sever derken ,rahmetli anneannem yazın soğuk su içmez ama oda ısısında ki suyu da içmek istemezdi.ANNEM ‘den (nurlar ,ışıklar içinde yatsın) toprak testi istemişti de annem de bulup almıştı anneciğine.Testinin suyu soğuk tuttuğunu söylerdi.Köy hayatını bilenler bilir ,köylerde buzdolapları yokken,gerçekten sular testilerin içinde dururdu.Ben hatırlıyorum köyümüzde mutfakta birden fazla testi içleri su dolu yanyana dururlardı.Şimdiki neslin otantik bulduğu, o zamanki insanlar için doğal bir durum yani
Onun nedeni de,testiler düşük ısılarda fırınlandığından ,içlerindeki gözenek miktarı fazla olurmuş.Doğal olarak bu da içine konulan suyun ,bu gözeneklerden sızmasına ve sızan bu suyun buharlaşmasına neden olurmuş.Buharlaşan su testinin dışını nemlendirdiğinden,kabın ısısını düşürüp içindeki suyu soğuk tutarmış.
Malzemeler
- 750 gr kemiksiz kuşbaşı kuzu eti
- 2 adet patates
- 4 adet patlıcan
- 4-5 adet sivri biber
- 1 adet irice kapya biber
- 2 irice kuru soğan
- 3-4 diş sarımsak
- 6- 7 adet domates
- tuz,karabiber,kekik
- 150 gr tereyağ
- Zorluk: kolay
Yapılışı
Yani eski insanlarda kendi durumların uygun,hayatlarını kolaylaştıracak akıllıca yöntemler bulmuşlar.Teknoji yokmuş fakat akıl varmış.İşte güveç derken yine uzun uzun yazdım.Güvecin bu hikayesinden sonra bu toprak diye geçtiğimiz, ama içinde pişen yemeğe ayrı bir lezzet katan güveç mütevazi haliyle karşınızda.
Bu yemeği yaparken bolca domates kullandığımdan salça kullanmadım.Domates ve kapya biber son derece doğal ve yeterli bir kırmızılık verdi bana göre.Eti kemiksiz ve kuzu eti kullandım.Bunun nedeni de evin erkeklerinin, kemikli eti çok fazla sevmemeleri.Dana etine göre kuzu eti bana göre daha lezzetli ve daha kolay pişiyor.Bu da benim kuzu eti kullanma sebebim.
Siz bu seçenekleri kendinize göre değiştirebilirsiniz isterseniz.Ayrıca istediğiniz farklı sebzeleri ,taze fasulye,kabak gibi yemeğe dahil etmeniz de mümkün.Tamamen sizin damak zevkinize kalmış bir durum bu da.Bunun yanında olayın süresini kısaltmak adına ,eti önceden bir miktar pişirip,o şekilde diğer sebzelerle bir araya getirmek de mümkün.Ya da bütün malzemeyi ,çiğden harmanlayıp uzun sürede az ateşte sabırla pişirmeniz de.
Bütün sebzeleri irice doğrayın,soğan ve sarımsak da buna dahil.Doğradığınız sebzeleri ve eti geniş bir kapta harmanlayıp güvece yerleştirin.Bir miktar suyun içine baharatları ve tuzu koyup iyice karıştırın ve sebzelerin üzerine dökün.Yağı da iri parçalar halinde en üste aralıklı olarak koyun.Bundan sonrası sabır işi.Fırında güvecin ağzını folyo ile örtüp pişirebileceğiniz gibi,benim yaptığım şekilde güvecin kendi kapağını kapatıp çok kısık ateşte ağır ağır ocakta da pişirebilirsiniz.Tek yapmanız gereken arada suyunu kontrol edip,azaldığında sıcak su ilave etmek.O piştiğini size yaydığı koku ile zaten haber verecek merak etmeyin.
Şimdi böyle güzel bir yemek öncesi bence bugün iftarda çorba içip de iştahınızı bastırmayın.Bu güzel yemeğin yanına;
Güveç
Kuru Cacık (Uzman Tv videosu ile izleyebilirsiniz)
Nefis bir menü oldu bence.Allah ağzımızın tadını bozmasın.
Sevgiyle.....
Etiketler: güveç, güveç nasıl yapılır, güveç tarifi, iftar, iftar için ne yapmalı, iftar menüleri, iftar menüsü, iftar yemekleri, iftara ne pişirsem, iftara ne yapsam, iftarda ne yenir, iftarlık tatlı, patlıcan, patlıcanlı tarifler, ramazan, testi, testideki su niçin ısınmaz, toprak kap, toprak kap kullanma şekli, toprak kap özellikleri, toprak kap sağlıklımı, toprak kap saklama şekilleri, toprak kaplar hakkında bilgi, toprak kapta yemek yapma, yemek tarifleri
Güveç bayılırım, evdekilerde güveç yemeğine bayılırlar. Ellerine sağlık. Afiyetler olsun canım…
Bizde bayıla bayıla yedik yuttuk 🙂
iyi bir site teşekkürler.