Reçel üzerine daha önce uzun uzun yazmıştım.Kahvaltı masalarına renk ve güzellik getiren tatlı küçük yiyecekler.Tıpkı masanıza çiçek koymak gibi.Değişik renk ve tatlarda.Mevsiminde,mevsimlik meyvelerin şekerle kucaklaştırılması.
Kahvaltı ,bizim yemek kültürümüzde önemli ve belki de en değerli öğün.Beyaz peyniri,zeytini,yumurtası,tereyağı ve tabii ki reçeli ile.Bunun yanına belki de yüzlerce kahvaltı çeşidi eklemek mümkün fakat saydıklarım ,kahvaltı denildiğinde ilk akla gelip bu öğünün olmazsa olmazları.Tatlı ve tuzlunun damaktaki eşsiz uyumu.Bir lokma ekmek alırsınız,üzerine tereyağ sürersiniz,üzerine bir parça reçel koyar,beyaz peynir ile ağzınıza koydunuz mu bir tek de zeytin ile güne başlarsınız.Tüm vücudunuz bu tat ile uyanır ve tüm makinalar bir anda çalışmaya başlar.Çayı da unutmamak gerekir bu arada.
Bebe Mühendis Londra’ya gittiğinde en büyük yoksulluğu bu öğünde çekmişti.Kahvaltı diye birşey yok.Reçel diye yedikleri marmelat şeklinde ama macun kıvamında bir şey diye anlatmıştı geldiğinde.Bıçakla ekmeğin üzerine sürüp aynı bıçağın ters hareketi ile tekrar bıçağa toplayabileceğin kıvamda demişti.Ezine peynirimizi,zeytinimizi,mis gibi reçellerimizi özleyerek dönmüştü geriye.
Osmanlı’da reçelin yeri de çok önemliymiş.Sarayda Helvahanede sürekli reçeller kaynatılırmış.Şeker daha pahalı ve bulması daha zor bir yiyecek olduğundan reçellerin içine tatlandırmak için bal konulurmuş.Özel kaplarda saklanır,yine özel kaplarda servis edilirmiş.Genelde yemeklerden sonra ikram edilen bu özel tatlının saklandığı kapların üzerlerine meyve figürleri yapılırmış ki içinde hangi reçel olduğu anlaşılabilsin.En kıymetli olanı da Gül Reçeli imiş.Hatta kahveden önce ağzı tatlandırmak için bir kaşık reçel yenildiğini de okumuştum.
En çok sevilen meyve reçellerinden sonra ,menekşe,fulya gibi çiçeklerden ve sebzelerden de reçel yapılırmış.Mesela ben Bozcaada’ya gittiğimde yediğim ve satın aldığım domates reçelinin tadını henüz unutmadım.Bunun yanında patlıcan,karpuz reçelleri de belki en ilginç olanlar.
Malzemeler
- 1 kg kayısı
- 4 su bardağı şeker
- 2 su bardağı su
- arzuya göre bir iki adet karanfil
- kayısı çekirdeklerinin içindeki bademler
- Zorluk: kolay
Yapılışı
İnsan okudukça ve birşeyler öğrendikçe,yaptığı şeyi daha bir değerli görüyor.Yani kısacası bizim reçel deyip geçtiğimiz,basit gördüğümüz şey,bir kültür aslında ,yapım ve sunumuyla birlikte. Şimdi belki de çoğu kişinin ,market raflarında kolayca her çeşidine ulaşıp satın aldığı reçel Osmanlı'da çok değer verilen bir kültür.
Yazmadan geçemeyeceğim,daha önce de yazmıştım gerçi,çoğu kişi reçelin tanelerini sever.Suyu bazen ziyan edilir.Bence reçelin suyunu tüketemiyorsanız,sulandırıp şerbet niyetine buz gibi içebilirsiniz.Annem ola ki bir sakladığı reçel şekerlenirse ,biraz su ilavesiyle hemen kompostoya dönüştürüverirdi.Yani ziyan,israf yok.Bunca laftan sonra reçelin yapımına gelince, yazılanlar kadar da uzun değil yapımı.
Kayısıları mümkünse küçük,lekesiz ve biraz sert olanlarından alın.İyice yıkadıktan sonra,ortadan ikiye bölerek,çekirdeklerini çıkartın.Arzu ederseniz,bu çekirdekleri kırarak,içlerinden çıkan bademlerin kabuklarını soyarak reçele ilave edebilirsiniz.
Geniş bir tencerede ,şeker ve suyu bir miktar kaynatın,hafifçe kıvam almaya başladığında kayısıları ilave edin.Bu aşamadan sonra ,kaynayan reçelin içine asla kaşık sokmayın.Arada tencerenin kulplarından tutarak tencereyi sallayarak karıştırın.Kayısılar yumuşadığında,bir iki damla limon suyu ilave edin.
Karanfil aromasını seviyorsanız,şerbeti kaynatırken 2 adet karanfil ilave edebilirsiniz.Bundan sonrası benim reçel yapma tekniğimde,reçeli üzerini bir tülbentle örterek bir süre güneşte tutmak.Bu reçelie kıvam kazandırmak adına, çokça kaynatmaktan daha iyi bir çözüm.
Ramazan Ayı'nın son 3 gününe geldik.Bugünün menüsü;
İyi ve bereketli haftalar olsun.
Sevgiyle....
Etiketler: iftar çorbaları, iftar için ne yapmalı, iftar menüleri, iftar menüsü, iftar yemekleri, iftara ne pişirsem, iftara ne yapsam, iftarda ne yenir, iftarlık, iftarlık tatlı, kahvaltılık, kayısı, kayısı reçeli, kayısı reçeli nasıl yapılır, kayısı reçeli tarifi, meyvelerden reçel yapma, reçel, reçel nasıl yapılır, reçel tarifi
Bir cevap yazın